Maatregelen tegen aflatoxine in melkveevoeders op orde

De maatregelen die deelnemers van SecureFeed nemen om te voorkomen dat aflatoxine in melkveevoeders problemen veroorzaakt, zijn afdoende. Dat blijkt uit monitoringsresultaten die ze samen via SecureFeed uitvoeren en die gelden als verificatie van de risicobeheersing. Bij circa 3.600 monsters in de afgelopen vijf kwartalen werd bij 99% geen aflatoxine aangetroffen. In één geval bleek een overschrijding van de afkeurgrens (bovenwettelijk) van SecureFeed. De wettelijke norm werd niet één keer overschreden.

Bovenwettelijke normen

Te hoge waarden aflatoxine in melkveevoeders kan de voedselveiligheid van zuivelproducten op het spel zetten. Met de zuivelindustrie is afgesproken de wettelijke norm (van 5 microgram per kg) met een bovenwettelijke afkeurgrens van SecureFeed aan te scherpen (tot 2,5 microgram per kg). Bij overschrijding van die grens is het betreffende diervoeder ongeschikt voor gebruik als melkveevoeder. In 2016 was dat op bijna 2.900 analyses één keer aan de orde; bij ruim 700 analyses in het eerste kwartaal van 2017 in geen enkel geval.
Naast de afkeurgrens hanteert SecureFeed een actiegrens. Als de contaminatie van een ongewenste stof die waarde overschrijdt (voor aflatoxine vastgesteld op 2 microgram per kg), dan volgen nader onderzoek naar de oorzaak van die contaminatie en (extra) maatregelen om die oorzaak te beperken of weg te nemen. In 2016 gebeurde dat vier keer, in het eerste kwartaal van 2017 kwam geen enkel analyseresultaat boven de actiegrens uit.

Aflatoxine

Aflatoxine wordt geproduceerd door schimmels die kunnen groeien tijdens de teelt, oogst en opslag van voedergewassen. Vooral mais uit warme, vochtige gebieden (Zuidoost-Europa, Brazilië) is vatbaar voor besmetting met aflatoxine. Ook andere producten uit warmere klimaatzones (grondnoot-, rijst-, kokos- en palmproducten) kunnen aflatoxine bevatten.

Voorzorgmaatregelen

Deelnemers van SecureFeed nemen voorzorgmaatregelen om te hoge niveaus van aflatoxine tegen te gaan. Ze delen meetresultaten over het aflatoxinegehalte in de grondstof mais met SecureFeed. Met de gezamenlijke resultaten is vast te stellen welke landen een hoger risico voor besmette mais geven. Daarop is te besluiten mais uit een bepaalde regio niet of slechts beperkt in melkveevoeder te verwerken (zie http://www.securefeed.eu/leveranciers/landenindeling-aflatoxineprotocol).
Daarnaast zorgt SecureFeed voor leveranciersaudits bij producenten van mais(bij-)producten en andere (hoog)risicoproducten. Dit borgt een goede samenwerking in de keten, onder meer met het doorgeven van analysegegevens bij levering van mais(bij-)producten of afspraken in de specificaties over maximumgehalten. De bestaande afspraken worden de komende maanden vernieuwd door het vaststellen van nieuwe Specifieke Productvoorwaarden maisbijproducten (http://www.securefeed.eu/leveranciers/specifieke-productvoorwaarden).

Verificatie

Verificatie op het resultaat van de beheersmaatregelen gebeurt op grondstoffen en op eindvoeders. SecureFeed deelnemers bemonsteren samen diverse grondstoffen voor melkveevoeder aan de hand van het risicoprofiel van diervoeders (zie http://www.securefeed.eu/borgingssysteem/risicoclassificatie-diervoeders). Hierdoor zijn verhoogde waarden aflatoxinen in grondstoffen te signaleren en is indien nodig actie te ondernemen.
De SecureFeed databank kent een real-time meldsysteem van overschrijdingen. Deelnemers zijn snel op de hoogte van eventuele verhoogde aflatoxine gehalten van grondstoffen. Zij kunnen daarop hun inkoop of verwerking aanpassen.
Mengvoederfabrikanten monitoren ook geproduceerde melkveevoeders. Resultaten van de afgelopen jaren laten zelden overschrijdingen van de actiegrens zien. Dat bevestigt dat de maatregelen effectief zijn in de borging van het aflatoxinegehalte in eindvoer.

Borging risico’s in diervoeder

SecureFeed overlegt regelmatig met partijen in de (zuivel)keten om af te stemmen of er nieuwe risico’s optreden en of deze dienen te worden verwerkt in het borgingssysteem van SecureFeed. Zo blijft het borgingssysteem van SecureFeed actueel en zijn risico’s voor de voedselveiligheid in ketenverband te beheersen. Via de website van SecureFeed kunnen deelnemers de resultaten van de monitoring inzien. Daarnaast brengt SecureFeed voortaan frequente rapportages uit over de (kwartaal)resultaten van de monitoring, die de deelnemers gezamenlijk via SecureFeed uitvoeren.

Als u naar aanleiding van dit bericht vragen heeft, kunt u ons bellen (085-7731945) of mailen (monitoring@securefeed.eu).